Παπακωνσταντίνου Λήδα (1945)

Γεννήθηκε στον Αμπελώνα Λάρισας το 1945. Ξεκίνησε με σπουδές γραφικών τεχνών στη Σχολή Δοξιάδη (1962-65) και φοίτησε στο προπαρασκευαστικό έτος της Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας (1965-66). Μετά εγκαταστάθηκε στη Μ. Βρετανία έως το 1974. Εκεί σπούδασε Καλές Τέχνες στο Loughton College of Art, Λονδίνο (1967-68) και στο Maidstone College of Art (Kent Institute of Art & Design), Kent (1968-71). Ήδη από το 1969 απομακρύνθηκε από τα παραδοσιακά εικαστικά μέσα και άρχισε να παρουσιάζει έργα χώρου και δράσης, στο πνεύμα των πρωτοποριακών τάσεων της δεκαετίας του ’60. Μετά την επιστροφή της στην Ελλάδα, έκανε την πρώτη της ατομική έκθεση (εγκατάσταση) στην Αθήνα (1974, Ώρα). Ήταν από τους πρώτους καλλιτέχνες που εισήγαγαν στον ελληνικό εικαστικό χώρο, κατά τη δεκαετία του ’70, μορφές τέχνης όπως τα περιβάλλοντα, τα χάπενινγκς και οι περφόρμανς.
Από θεματική άποψη, τα έργα της αναφέρονταν εξαρχής στο ανθρώπινο σώμα και την έμφυλη ταυτότητα, με μια τάση καταγραφής αισθητηριακών και ψυχικών ερεθισμάτων που σχετίζονται με τη μνήμη και το χρόνο. Χρησιμοποιεί ποικίλα εκφραστικά μέσα (φυσικά υλικά, αντικείμενα, τρισδιάστατες κατακευές, κολλάζ και γλυπτά, κίνηση, ήχο και λόγο, σε συνδυασμό με τη φωτογραφία, το βίντεο, κ.ά.), με χαρακτηριστικό στοιχείο την αυτοπρόσωπη παρουσία της ίδιας στα περισσότερα έργα της. Ο τελετουργικός χαρακτήρας και οι αυτοβιογραφικές νύξεις ενισχύουν την πολυεπίπεδη επικοινωνιακή λειτουργία των δράσεών της.
Έχει πραγματοποιήσει πάνω από είκοσι ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από εξήντα ομαδικές. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι: Περιβάλλον-Δράση (Αθήνα, 1981), Europalia, (Aμβέρσα, 1982), 20η Μπιενάλε του Sao Paulo (1989), Athens by Art (2004). Το 2002 πραγματοποιήθηκε αναδρομική παρουσίαση του έργου της στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο στη Θεσσαλονίκη. Το 2005 κυκλοφόρησε το βιβλίο Λήδα Παπακωνσταντίνου Performance, Film, Video 1969-2004 από τις εκδόσεις Κύβος. Με ίδιο τίτλο διοργανώθηκαν, το 2006, από το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το 47o Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, παρουσιάσεις του έργου της στο Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα και στο Μπέη Χαμάμ, Θεσσαλονίκη.
Το 2007 ήταν τιμώμενη καλλιτέχνιδα στην 1η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης. Το 2010 δημιούργησε μια μεγάλη σύνθεση με τίτλο «Ο χρόνος στα χέρια μου», για το σταθμό Μοναστηράκι του αθηναϊκού Μετρό.