Ξενάκης Κωνσταντίνος (1931 - 2020)

Γεννήθηκε το 1931 στο Κάιρο, όπου έκανε και τα πρώτα του βήματα στη ζωγραφική. Σπούδασε στο Παρίσι (1956-1961), αρχιτεκτονική και διακόσμηση στην École Supérieure des Arts Modernes και ζωγραφική στην Académie de la Grande Chaumière.
Αρχικά επηρεάστηκε από τη λυρική αφαίρεση και το informel, αλλά σύντομα άρχισε να ενσωματώνει στο έργο του αντικείμενα και να πειραματίζεται με την κίνηση, το φως και τον ήχο, οργανώνοντας περιβάλλοντα με ηλεκτροκινητικές κατασκευές, συχνά με έντονο το στοιχείο της δράσης, του θεάματος και της συμμετοχής. Πριν από το τέλος της δεκαετίας του 1960, είχε ήδη ξεκινήσει και η ενασχόλησή του με το κατεξοχήν χαρακτηριστικό θέμα της ώριμης δουλειάς του: τους κώδικες, τα σημεία και τα σύμβολα, που μεταφέρουν μηνύματα και ορίζουν τρόπους επικοινωνίας. Γύρω από αυτό τον τομέα περιστρέφονται έκτοτε οι έρευνές του και οι καλλιτεχνικές του προτάσεις.
Χρησιμοποιεί πολλών ειδών εικαστικά μέσα, άλλοτε σε τρισδιάστατες κατασκευές ή εγκαταστάσεις στο χώρο, άλλοτε σε επίπεδες ζωγραφικές συνθέσεις. Η προσωπική του ποιητική σημειολογία δανείζεται στοιχεία από τη σύγχρονη ζωή, αλλά και από συστήματα γραφής παλιών πολιτισμών. Το έργο του φανερώνει μια διαρκή διάθεση ρήξης με τις καθιερωμένες φόρμες, ενώ ταυτόχρονα βρίσκεται σε διάλογο με το πολιτιστικό παρελθόν.
Η πρώτη του ατομική έκθεση έγινε στη Σουηδία (1969, Sôdertalje Konsthal). Το 1970 πήγε με υποτροφία της DΑΑD στο Βερολίνο, όπου δίδαξε στο Schiller College και στη Hochschulle fur Bildende Kuste. Εκείνη την εποχή παρουσίασε και την πρώτη του ατομική έκθεση στην Ελλάδα (1971, Ινστιτούτο Γκαίτε, Αθήνα), η οποία λειτούργησε, μέσα στη δικτατορία, σαν μια τολμηρή παρέμβαση σε καλλιτεχνικό και πολιτικό επίπεδο. Από το 1973, εγκατεστημένος στη Γαλλία, δίδαξε στην Ecole Normale Superieure de l’Enseignement Technique (Cachan), συμμετείχε σε επιτροπές εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και ανέπτυξε έντονη καλλιτεχνική και εκθεσιακή δραστηριότητα στο διεθνή χώρο, με δεκάδες ατομικές εκθέσεις και μεγάλο αριθμό ομαδικών. Tο 1996 τιμήθηκε με το βραβείο Delmas του Institut de France.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 οι επισκέψεις του στην Ελλάδα πυκνώνουν και, βαθμιαία, αρχίζει να μοιράζει το χρόνο του μεταξύ Παρισιού και Αθήνας. Το 1996, τιμώντας την αιγυπτιώτικη καταγωγή του, παρουσιάζει στην Αλεξάνδρεια και στο Κάιρο αναδρομική έκθεση με τίτλο Η Επιστροφή του Καλλιτέχνη, 1958-1996. Στην Ελλάδα εκθέτει σε τρία μέρη την αυτοβιογραφική σειρά με τίτλο Το βιβλίο της ζωής (1995, 1997, 2003), ενώ το 2003 γίνεται και αναδρομική παρουσίαση έργων του της τελευταίας εικοσαετίας (Κ.Μ.Σ.Τ., Θεσσαλονίκη).
Έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά δύο μονογραφίες για το έργο του, το 1995 και το 2009.